Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının fəlsəfə doktorları

Xəlilov Əliqulu Mustafa oğlu

 

Veb-sayt     
Anadan olduğu yer Azərbaycan Respublikası, Şamaxı r-u 
Təvəllüdü 10.02.1955 
Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi Bakı Dövlət Universiteti 
Elmi dərəcəsi Fizika üzrə fəlsəfə doktoru 
Elmi rütbəsi  

Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

-         ixtisas şifri

-         ixtisasın adı

-         mövzunun ad


2108.01

Astrofizika və ulduz astronomiyası

A və F spektral sinifli ifratnəhəng ulduz atmosferlərinin spektral tədqiqi

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

-         xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

-         beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

58

 

7

 

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı  

Kadr hazırlığı:     

-         fəlsəfə doktorlarının sayı

 
Əsas elmi nailiyyətləri

Model üsulu ilə HD161796, 89Her, 44Cyg, HD14662, HD7927, αLyr, γGem, HD164136 və 45Dra ulduzlarının atmosfer parametrləri və kimyəvi tərkibi təyin edilmişdir.

89 Her ulduzu üçün alınmış nəticələrin Günəş və I nəsl normal ifratnəhəng ulduzların kimyəvi tərkibi ilə müqayisəsi nəticəsində məlum olmuşdur ki, 89 Her ulduzu atmosferində ağır elementlərin miqdarı Günəşə və I nəsl normal ifratnəhəng ulduzlara nəzərən qeyri – normal olub nisbətən azlıq təşkil edir. Yüksək enlikdə yerləşən 89 Her ulduzu üçün alınmış anomal kimyəvi tərkib və qoşalıq, ulduzun yaşlı ulduzlara məxsus olması və nəhəng ulduzların asimptotik qolunda təkamülünü sona yetirməsi (post – AGB – asymptotic giant branch) haqqında olan nəzəriyyə ilə tamamilə üst-üstə düşür.

HD161796 ulduzunun spektrində Нα və natrium dubleti NaD xəttləri profillərinin dəyişməsi tədqiq olunmuşdur. Tədqiqatlar göstərdi ki, Нα və natrium dubleti NaD xəttinin profilləri, şüa sürəti və ekvivalent enin qiyməti zamana görə dəyişir. Bu dəyişmə ulduzun parlaqlıq əyrisi amplitudunun başqa müəlliflər tərəfindən tapılmış P=62 günlük periodik dəyişməsi ilə sinxron baş verir. D2 natrium dubleti NaD xəttinin (NaI, 5889.953 Å) şüa sürətinin (Vr) dəyişməsi, parlaqlığ əyrisi, Нα xəttinin şüa sürəti, həmçinin Нα və D2 natrium dubleti xəttinin ekvivalent eninin qiyməti ilə əks fazada dəyişir. 

Elmi əsərlərinin adları

1. И.С.Саванов, А.М.Халилов, Исследование αLyr и γGem методом моделей атмосфер //Изв.Крым.Астрофиз.Обсерв. 1985, т.72, с.106-119.

2. А.М.Халилов, З.А.Самедов, А.Р.Гасанова, Исследование сверхгиганта 89 Her //Москва (РФ) Астрономический журнал, 2008, т.85, № 10, с.940-945.

3. А.Р.Гасанова, А.М.Халилов, Я.М.Магеррамов, Исследование спектральных линий Hα и дублета натрия NaD в спектре звезды post-AGB  HD161796 //Kинематика и физика небесных тел, 2014, т.30, № 6, с.41-52.

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü   
Pedaqoji fəaliyyəti  
Digər fəaliyyəti   
Təltif və mükafatları  
Əsas iş yeri və ünvanı AMEA Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası, AZ5626, Azərbaycan Respublikası, Şamaxı r-n., Y.Məmmədəliyev ad. qəsəbə 
Vəzifəsi Aparıcı elmi işçi 
Xidməti tel. (+994 12) 5108291 
Mobil tel. (+994 50) 3709284,  (+994 70) 3709284 
Ev tel. (+994 12) 5138789 
Faks (+994 12) 975268 
Elektron poçtu

xalilov1955@gmail.com